JÓZEF ROBAKOWSKI
RYNEK

35 mm, 6'
1970

Współpraca:
Tadeusz Junak
Ryszard Meissner

Film zrealizowany na Czerwonym Rynku w Łodzi, gdzie do 1972 roku funkcjonowało popularne w mieście targowisko. Dziewięciogodzinny materiał zarejestrowany nieruchomą kamerą został skondensowany do sześciu minut. Dynamiczna animacja daje złudzenie oglądania ciągłej rejestracji pokazywanej w przyspieszonym tempie. Wrażenie to wzmaga ścieżka dźwiękowa z przyspieszonym, terkoczącym dźwiękiem. Zwodniczą animacją artysta zastąpił filmowy „efekt realności” osiągany metodą 24 klatek na sekundę.

O zastosowanych w Rynku eksperymentach z możliwościami manipulowania percepcją artysta pisał w 1971 roku: „Staram się zakłócić rzeczywisty czas filmowy przez mechaniczne kondensowanie obrazów oddających w miarę obiektywnie rzeczywistość, dokonując zdjęć filmowych kamerą poklatkową. Całodzienna rejestracja widoku rynku następowała od godziny 7 do 16 systemem 2 klatki co 5 sekund. W rezultacie otrzymany wyciąg z normalnego procesu rejestracji daje wielu odbiorcom wrażenie ciągłego zapisu tego zdarzenia.* Rynek był pierwszym filmem zrealizowanym w ramach Warsztatu Formy Filmowej, a także pierwszą animacją filmową zrealizowaną w Polsce w przestrzeni publicznej.

* Józef Robakowski, Jeszcze raz o „czysty film”, „Polska”, nr 10, 1971; przedruk w: Józef Robakowski, Teksty interwencyjne 1970–1995, Galeria Moje Archiwum, Koszalin 1995