RZECZYWISTOŚĆ JEST PŁASKA
Zbigniew Libera

21 grudzień 2010 – 19 luty 2011

Widzenie świata płaskim i niespójnym przeciwstawiał „staremu mitowi głębi” współtwórca Nowej powieści. Oczyszczające widzenie Allain Robbe-Grille, przywracające przedmiotom „podstawową płaskość” miało się okazać nadto zgodne z duchem powojennej modernizacji zbyt wiele usuwającej z pola swego nowego widzenia.

Zbigniew Libera w najnowszym projekcie ów spłaszczony świat rekonstruuje w trzecim wymiarze, przywracając widzeniu jego niewidoczne obszary. Realizacja projektu polega na zbudowaniu prototypu samochodu, będącego wizualno-przestrzenną hybrydą przenoszącą w trzeci wymiar perspektywiczne deformacje i skróty widzenia, którymi operują fotograficzne i filmowe rejestracje. Współczesne przedstawienia, które nakładają się na rzeczywistość doświadczaną i konsumowaną w obrazach. 
Wywiedzione ze zdjęć kształty samochodu okazują się być dalekie od jego rzeczywistych form i proporcji. W przewrotny sposób artysta demonstruje metody wizualnego łudzenia i pozbawia je „hipnotycznego czaru”. Zaskakujące formy jego samochodu wizualizują pułapki widzenia kształtowanego medialnymi wyobrażeniami. Podobny zabieg stosuje w modelu i szkicach przedstawiających zdeformowane widzeniem kształty roweru. Wydobywając je spod władzy spojrzenia pokazuje wpływ obrazów kultury konsumpcyjnej na percepcje rzeczywistości i kreowanie jej mitów.

W prezentowanym projekcie Libera rozwija wątki, które podejmował w swoich wcześniejszych realizacjach dotyczących kultury konsumpcyjnej (seria Urządzeń korekcyjnych 1994-1997, Lego. Obóz koncentracyjny 1996) oraz mechanizmów widzenia i sposobów percepcji otaczającej nas kultury wizualnej (Pozytywy 2002-2003, La vue 2004-2006, bez tytułu (2007).

Tym razem artysta sięga po jeden z najbardziej zmitologizowanych przedmiotów kultury konsumpcyjnej – samochód, który stał się przedmiotem kultu, elementem kształtowania masowych gustów, który był atrybutem formułowanych w XX wieku utopii i centralnym motywem modernizacyjnych ideologii, jako forma mitotwórcza na masową skalę wielokrotnie opisywany przez wybitnych badaczy kultury (Roland Barthes, Jean Baudrillard, Gillo Dorfles).


W pracach Libery mamy do czynienia z wizją samochodu użytkowanego nie tyle w praktyce, co przede wszystkim w spojrzeniu, któremu dostarcza urzeczywistnienia tego, czym spojrzenie jest karmione w reklamowych i medialnych wyobrażeniach. Płaska rzeczywistość Libery powstrzymuje spojrzenie zatracające się w obrazach współczesnego designu, z jego ambicjami totalnego projektowania stylów życia.

Prezentowany projekt jest w trakcie realizacji, na wystawie będzie można zobaczyć szkice, modele, zdjęcia i film rejestrujący proces konstruowania samochodu.

Kurator: Bożena Czubak