Krzysztof Wodiczko, Arco de la Victoria, 1991
Projekcja miała miejsce na łuku triumfalnym upamiętniającym ostateczne zwycięstwo nacjonalistycznej armii generała Franco nad republikanami w hiszpańskiej wojnie domowej. Łuk usytuowany na Plaza de la Moncloa nazywany jest też obecnie Puerta de la Moncloa, co jest wyrazem chęci pozbawienia go dawnych znaczeń i wymazania pamięci o czasach terroru Franco, na którego zlecenie został zbudowany w 1956 roku. Na dwóch filarach jednoprzęsłowego łuku artysta wyświetlił obrazy rąk szkieletu: z jednej strony ręki trzymającej amerykański karabin automatyczny M16, z drugiej — ściskającej dyszę pompy benzynowej. Pod posągiem czterokonnej kwadrygi Minerwy wieńczącej łuk, na attyce, na której znajduje się fryz rzeźbiarski i łacińska inskrypcja upamiętniająca zwycięstwo z 1937 roku, pojawiło się pytanie: „Cuantos?” (co znaczy zarówno „ilu?”, jak i „ile?”). W projekcji zrealizowanej w styczniu 1991 roku, trzy dni po wybuchu pierwszej wojny w Zatoce Perskiej, w czasie której hiszpańscy żołnierze znaleźli się w siłach koalicyjnych, Wodiczko włączył politykę niepamięci monumentu w strategie legitymizowania interesów bieżącej polityki.
Projekcja zorganizowana przez Circulo de Bellas Artes w związku z wystawą El Sueno Imperativo
Krzysztof Wodiczko, Wieża Ratuszowa, Kraków, 1996
W projekcji w Krakowie artysta po raz pierwszy posłużył się ruchomym obrazem i dźwiękiem, zamiast slajdów i rzutników użył wideoprojektorów i głośników. Połączył tu doświadczenia wcześniejszych monumentalnych projekcji publicznych ze społecznym działaniem służących do komunikacji Instrumentów. Użycie nowych
technologii umożliwiło oddanie głosu tym, którzy są spychani na margines życia publicznego. Bohaterami projekcji były ofi ary przemocy w rodzinie, niepełnosprawni, bezdomni, narkomani, homoseksualiści, zarażeni wirusem HIV. Na stojącej na Rynku Głównym, XIV-wiecznej Wieży Ratuszowej wyświetlane były obrazy ich dłoni, gestykulujących, obierających ziemniaki, trzymających papierosa, świeczkę. W ciągu trzech wieczorów 2, 3 i 4 sierpnia wieża — identyfi kowana z mówiącymi osobami — „przemawiała” ich głosami i gestami do zgromadzonego na rynku tłumu. Półgodzinna projekcja zapętlona w dwugodzinne nagranie bardzo osobistych zwierzeń przerywała publiczne milczenie wokół kwestii wykluczenia, przemocy, przestępczości, alkoholizmu, narkomanii.
Projekcja zorganizowana przez Galerię Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki, Festiwal Andrzeja Wajdy i Miasto Kraków w ramach obchodów Festiwalu Kraków 2000, we współpracy z Centrum Kobiet
koordynator: Beata Nowacka-Kardzis
Krzysztof Wodiczko, Bunker Hill Monument, 1998
Projekcja miała miejsce podczas trzech kolejnych wieczorów — od 24 do 26 września 1998 roku. Bunker Hill Monument to najbardziej znany pomnik w mieście, upamiętniający walkę o wolność podczas rewolucji amerykańskiej. Granitowy obelisk w egipskim stylu zaczęto budować w 50. rocznicę bitwy o Bunker Hill, stoczonej między amerykańskimi kolonistami i wojskami brytyjskimi w 1775 roku. Ukończony po 17 latach 76-metrowy pomnik wznosi się na najwyższym wzgórzu Charlestown, robotniczej dzielnicy Bostonu mającej jeden z najwyższych wskaźników morderstw i przemocy, szczególnie wśród nieletnich. Historyczny monument poświęcony bojownikom rewolucji artysta przekształcił w pomnik współczesnych bohaterów walczących z przemocą. Na szczycie wielkiego obelisku wyświetlane były twarze osób opowiadających o swoich przeżyciach, matek zamordowanych dzieci i młodych ludzi, którzy stracili rodzeństwo. Filmowani od pasa w górę, trzymali w dłoniach świeczki lub zdjęcia nieżyjących bliskich. Ich gigantyczne twarze ożywiały nieruchomy pomnik, a bolesne zwierzenia i świadectwa pamięci przerywały panującą w dzielnicy zmowę milczenia. Projekcja oddająca głos poszkodowanym powstała przy współpracy z Charlestown After Murder Program — grupą udzielającą wsparcia ofiarom przemocy, utworzoną przez należące do lokalnej społeczności matki, które na skutek przemocy straciły swoje dzieci. Na 19-minutową zapętloną projekcję złożyły się wypowiedzi trzech matek i dwóch braci zabitych osób.
Projekcja zorganizowana w ramach projektu Let Freedom Ring przez Institute of Contemporary Art (ICA/Vita Brevis) w Bostonie
kurator: Carole Anne Meehan
Krzysztof Wodiczko, Projekcja w Hiroszimie, Kopuła Bomby Atomowej, Hiroszima, 1999
Projekcja odbyła się 7 i 8 sierpnia w 54. rocznicę zrzucenia bomby atomowej na Hiroszimę. Tłem dla niej była Kopuła Bomby Atomowej, jedyny budynek położony tak blisko epicentrum wybuchu, który nie uległ całkowitemu zniszczeniu. Na mur umocnień brzegu rzeki Motoyasu u podstawy szkieletu Kopuły, pełniącej rolę Pomnika Pokoju, wyświetlane były obrazy powiększonych dłoni ofiar wybuchu, podczas gdy ich wypowiedzi były emitowane z głośników. Obrazy gestykulujących, chwilami nieruchomiejących dłoni odbijały się w lustrze
rzeki, w której napromieniowanych wodach zginęły tysiące poparzonych mieszkańców Hiroszimy, skaczących do rzeki w nadziei uśmierzenia bólu. Obrazy dłoni towarzyszyły nagraniom świadectw traumatycznych przeżyć kilkunastu ofiar wybuchu i napromieniowania, ich dzieci i wnuków. Wśród nagranych głosów znalazły się też świadectwa dotyczące przemilczanej w Japonii tragedii ofiar bomby wśród przymusowych robotników koreańskich. W skład 39-minutowej projekcji, prezentowanej trzykrotnie w ciągu jednej nocy, wchodziło piętnaście świadectw.
p
Projekcja została zorganizowana przez Hiroshima City Museum of Contemporary Art w związku z indywidualną wystawą artysty, rok wcześniej uhonorowanego nagrodą Hiroshima Art Prize.
