Przemysław Walczak | Dyskomfort


Otwarcie: piątek, 22 lutego 2019, godz. 19

Wystawa czynna do 30 marca 2019

od wtorku do soboty w godz. 12–19

Przemysław Walczak zwraca uwagę na wszechobecność mniej lub bardziej subtelnych zakazów i nakazów stosowanych w przestrzeni publicznej. Proponuje produkty zaprojektowane tak, aby w dyskretny sposób eliminować niepożądane zachowania użytkowników. W obszar wystawy wprowadza  niepozorne elementy architektoniczne, które mają zniechęcać do „niewłaściwych” działań.

Trzepak, na który nie można się wspiąć, balustrada, której nie sposób pokonać, siedziska wyposażone w oparcia, które skutecznie odbierają chęć dłuższego spoczynku, gzyms na ścianie powstrzymujący przed oparciem się czy metalowe kolce odstręczające od pokrytych nimi powierzchni.

Walczak sam projektuje i konstruuje wszystkie te produkty sterowania zachowaniami, przekształcając wnętrze galerii w przestrzeń wzbudzającego coraz więcej kontrowersji, wrogiego designu. Pokazuje formy jawnie agresywne, jak metalowe kolce, ale przede wszystkim niedostrzegalne na pierwszy rzut oka, wtapiające się w otoczenie, elementy architektury wnętrza i zaprzeczające swym użytkowym funkcjom obiekty tzw. małej architektury.

Dyskomfort, którego ma doświadczać odbiorca wystawy jest tym samym, z którym mamy do czynienia w miejskich przestrzeniach coraz sprawniej dyscyplinujących swoich użytkowników, tak by pewne zachowania wymuszać, a innym zapobiegać. Wątpliwości i krytyka wobec tych praktyk zaczęły narastać, kiedy to, co miało być antidotum na zagrożenia i patologie życia społecznego zaczęło pełnić funkcje izolacyjne, ograniczając dostępność przestrzeni publicznej. Kiedy obok usprawniających ruch barierek i słupków zaczęły się mnożyć miejsca najeżone kolcami – odstraszaczami, a ławki wbrew zasadom ergonomii zaczęły stawać się coraz bardziej niewygodne. Dyskomfortowe urządzenia miejskiego designu jako sposób radzenie sobie z dyskomfortem odczuwanym wobec niepożądanych użytkowników przestrzeni publicznych to oczywiste narzędzia opresyjnej, segregacyjnej polityki. Związki designu z inżynierią społeczną mają długą tradycję włączając ambicje totalnego projektowania świata i bardziej partykularne interesy szczodrze inwestujące w socjotechniki projektowania komfortu.

Wystawa Walczaka pokazuje to, co jest ceną tego komfortu. Własnoręcznie wykonane i zaprojektowane przez niego obiekty to swego rodzaju laboratorium form i podstępnych technik, których dwuznaczna funkcjonalność stawia pod znakiem zapytania sposoby regulacji funkcjonowania w miejskich przestrzeniach.


Przemysław Walczak (ur. 1991) uzyskał dyplom na Wydziale Sztuki Mediów, Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w 2015 r. W latach 2015 – 2017 wykładowca w Społecznej Akademii Nauk w Warszawie, w latach 2015 -2018 asystent w Pracowni Koncepcji Artystycznych profesora Sławomira Ratajskiego. Obecnie pracuje w Państwowym Muzeum Etnograficznym jako koordynator ds. systemu informacji oraz jako trener sportu parkour w Parkour United. Brał udział w wielu wystawach zbiorowych organizowanych przez Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie, m.in. „Światoobraz” (2014). W 2014 roku jego indywidualna wystawa „Halcyon years” była pokazywana w warszawskiej Galerii Turbo.