ROZBROJA

1999-2000

Instrument zaprojektowany i skonstruowany z udziałem Interrogative Design Group, Center for Advanced Visual Studies, MIT, w składzie: Adam Whiton, Sung Ho Kim, Jerzy Stypułkowski; ze strony japońskiej: Mari Ishiko z grupą psychologów szkolnych.

Rozbroja to „proteza psychokulturowa” zaprojektowana jako narzędzie komunikacji przeznaczone dla młodzieży szkolnej. Bezpośrednią przesłanką był kontakt artysty z wyalienowaną, nieradzącą sobie z presją otoczenia młodzieżą japońską. Tytuł projektu nawiązuje do potrzeby „rozbrojenia” – otwarcia młodych ludzi zamykających się w pancerzu milczenia. Przypominająca ubiór ochronny Rozbroja łączy zastosowanie współczesnej technologii z nawiązaniami do tradycji kultury japońskiej – odniesieniem dla jej estetyki i form poszczególnych elementów były dawne zbroje samurajskie.

Jest wyposażona w dwie małe kamery, które filmują i przekazują obraz oczu do dwóch małych monitorów zainstalowanych w jej tylnej części, na plecach noszącej ją osoby. Za pomocą małego mikrofonu i głośnika również głos użytkownika przenoszony jest do tyłu. Młodzi ludzie unikający bezpośredniego kontaktu mogą komunikować się z otoczeniem, „patrząc i mówiąc plecami”. Zrealizowane zostały trzy wersje Rozbroi: pierwsza – niebieska; druga – złota, z dodatkową kamerą umożliwiającą emisję wcześniej nagranych wypowiedzi, synchronizacją dźwięku z obrazem oczu oraz opcją wyboru między odtwarzaniem nagrania a emisją na żywo. Trzeci wariant urządzenia został dodatkowo wyposażony w kamerę na plecach i mały ekran LCD, które zastąpiły lusterko wsteczne do obserwowania reakcji rozmówców.