RZEŹBA. Alicja Karska i Aleksandra Went

4 grudnia 2015 - 16 stycznia, 2016

Fundacja Profile, ul. Franciszkańska 6, 00-214 Warszawa

wtorek - sobota: 12 - 19

Archiwum destruktów / An Archive of Destructs, wideo / video, 2015

W serii najnowszych prac Alicji Karskiej i Aleksandry Went nie ma żadnej rzeźby, niemniej w większości z nich artystki nawiązują do skojarzeń i sposobów myślenia o rzeźbie. Robią to w sposób charakterystyczny dla ich praktyki poruszania się w niszowych obszarach wizualności, na obrzeżach współczesnej wyobraźni. Wcześniej w odzyskiwaniu dla pamięci tego, co podrzędne i zapomniane rejestrowały kamerą i aparatem fotograficznym niedokończone budowle, niezrealizowane projekty, walące się konstrukcje zeszłowiecznej inżynierii, relikty przebrzmiałej nowoczesności, anachroniczne stylistyki miejskiego dizajnu. W sięganiu po to, co minione i peryferyjne artystki nie snują nostalgicznych narracji za bezpowrotnie utraconym. Eksploatują raczej wycofane z obiegu obrazy pamięci lekceważonej. W projekcie dedykowanym Franciszkowi Duszeńce, wydobywały pracowni zmarłego rzeźbiarza nigdy nie pokazywane szkice i modele do niezrealizowanych rzeźb. W książce na temat gdańskiej biblioteki przedstawiły jej wnętrza z niekończącymi się rzędami półek i woluminów za pomocą wzoru utkanego z 60 000 sygnatur książek, które nigdy nie zostały wypożyczone.

W najnowszym filmie zatytułowanym Archiwum destruktów wchodzą do piwnic Starej Pomarańczarni w Łazienkach Królewskich w Warszawie. Rejestrują sceny z białym pawiem przechadzającym się w piwnicznych wnętrzach pomiędzy destruktami osiemnasto i dziewiętnastowiecznych gipsowych odlewów rzeźb antycznych.

Schodząc do piwnic nad którymi znajduje się Królewska Galeria Rzeźby z marmurowymi posągami, artystki pokazują destrukty, odrzuty, eksponują w swoim filmie to, co odbiega od myślenia o rzeźbie w kategoriach trwałości. Zanikanie rzeźby pokazują w nieruchomym kadrze wideo nakręconego na starym cmentarzu w Pradze. Wyrzeźbione na nagrobnej płycie kamienne liście bluszczu gubią się i giną w bujnej zieleni obrastających je żywych, bluszczowych pnączy. Przypisywaną rzeźbie trwałość przekształcają w imitację, grając na skojarzeniach z kamienną materią marmuru w serii fotografii, które wyglądają jak wielkie kamienne płyty, a są przeskalowanymi zdjęciami marmurowych deseni książkowych okładek wykonanych tradycyjną techniką ebru. Do postrzegania rzeźby poprzez klisze utrwalone w historii sztuki nawiązują w krótkim wideo na którym niewidoczna dłoń przewraca kartki jakiegoś starego albumu ze zdjęciami rzeźb. W ściętym kadrze widać tylko fragmenty reprodukcji, podpowiedzią dla rekonstruowania wyglądu niewidocznych rzeźb są tytuły, których retoryka podsuwa wizualne klisze: Postać stojąca, Portret bohatera, Macierzyństwo,Pierwsza miłość, Rodzina, Kochankowie, Kompozycja geometryczna.

Trudny wiek / Difficult Age, wideo / video, 2015

W pracach prezentowanych na wystawie tytułowa rzeźba nie tylko ujawnia swoje słabe, pozbawione heroizmu strony. W filmowym Archiwum destruktów biały paw albinos, pozbawiony egzotycznej barwności zamiast po królewskich ogrodach stąpa pośród odpadów, pieczołowicie poukładanych, ale jednak odrzuconych i zapomnianych. Piwnica ze szczątkami niepotrzebnych i zapomnianych rzeźb pokazana jako archiwum destruktów staje się metaforą wykluczenia i metaforyczną przestrzenią odtajniania scenariuszy odrzucanych przez narracje muzealnej historii sztuki. Archiwum odrzutów i nieużytków tak jak śmietniska i ruiny staje się miejscem przechowywania i odzyskiwania pamięci, jej zaniechań i pominięć.

Kuratorka: Bożena Czubak

Alicja Karska (1978) i Aleksandra Went (1976) pracują razem od czasu studiów w Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, m.in. w Pracowni projektowania i organizacji przestrzeni prowadzonej przez uczniów Franciszka Duszeńki. Są autorkami fotografii, instalacji, realizacji wideo, filmów, książek artystycznych, projektów realizowanych w przestrzeni publicznej. Ich wystawy indywidualne były prezentowane m.in. w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski, Warszawa (2003), Galeria Le Guern, Warszawa (2005), Galeria Miejska Arsenał, Poznań (2006, 2012), La Monnaie, Bruksela (2007), Artists House, Tel Aviv (2009), Fundacja Profile, Warszawa (2009, 2011,2013), Gdańska Galeria Miejska, Gdańsk (2010), Galeria BWA Katowice (2010), Galeria BWA Olsztyn (2011), Galeria Entropia, Wrocław (2012), Galeria Labirynt, Lublin (2012), PGS, Sopot (2013).

SPONSOR:

Otwarte archiwum. Część 4

WGW 2020. Ryszard Waśko. Od A do B

Otwarte archiwum. Część 3